[Menu] [dDH]

Konsuminderen met kinderen

Veel ouders maken zich druk om de vraag: geef ik mijn kinderen wel genoeg? Dat genoeg heeft meestal niets te maken met spullen, maar veel meer met tijd, aandacht en geduld.

Door Marieke Henselmans

Waarom zou je hier in het rijke Westen behoefte hebben aan konsuminderen met kinderen? De mensen die hiervoor belangstelling hebben zijn te verdelen in twee groepen. De eerste groep heeft door veranderde financiële omstandigheden (zoals werkloosheid, ziekte of een scheiding) te maken met een kleiner budget. Zij moeten wel minder gaan besteden. De andere heeft heeft geen geldzorgen. Zij zijn bang dat er door alle overvloed zo weinig overblijft om later van te genieten. Voor de kinderen en voor de rest van de wereld. Het frappante is dat beide groepen nagenoeg dezelfde zorgen hebben: ze willen dat het hun kinderen zo goed mogelijk gaat en ze willen voor hen de beste kansen voor de toekomst. Tijdens de kursus 'Konsuminderen met kinderen' buigen ze zich over de vraag of zij zich als ouders schuldig voelen.

Doe ik wel genoeg?

Een deel van de vragen richt zich op het onderwerp 'doe ik wel genoeg? (Geef ik wel genoeg aandacht, hebben ze wel genoeg leuke en mooie spullen?). Een ander deel richt zich op de vraag 'doen we niet teveel? (Verwen ik mijn kinderen niet teveel, is het wel goed voor ze zoveel te krijgen?). Als de antwoorden op de vragenlijst worden besproken blijkt dat ouders zich schuldig voelen, en in het beste geval onzeker.
Bovendien blijkt dat schuldgevoel zich uit te strekken over beide terreinen. Er wordt zowel getwijfeld over de vraag of men niet teveel doet, als over de vraag of onze kinderen er in vergelijking met anderen niet bekaaid af komen. Je zou zeggen dat het ene gevoel het andere uitsluit: je voelt je óf bang dat je te weinig doet, óf teveel. Maar kennelijk komen we er niet zo makkelijk af.

Overdaad schaadt

Ik probeer met de deelnemers stil te staan bij het feit of al dat schuldgevoel terecht is. Wat heeft een opgroeiend kind nodig? Ten eerste gezond eten. Het kind kan de behoefte aan vette happen en snoep wel hebben aangeleerd, maar het lichaam vraagt vooral om eenvoudige gevarieerde maaltijden en wordt niet gezonder van alle overdaad. Het tweede dat kinderen nodig hebben valt onder het hoofdje 'liefde en aandacht'. Dus tijd, geduld, veiligheid en een ontspannen stemming. Het derde dat een kind nodig heeft is een eigen plek. Een bed, een bureau, plaatjes, posters, boeken, een eigen sfeertje. Een plek waar je met anderen kunt spelen. Het vierde is spelen. Met een verkleedkist die gevuld is met grappige lorren, een mand met hoeden en petten ernaast. Een zandbak om eindeloos in te rommelen. Daar leren kinderen weer een boel van. In het verlengde van spelen ligt leren, wat ook een levensbehoefte is. Leren door voorgelezen te worden, te zien hoe konflikten worden opgelost. En leren op school. Tot slot moeten kinderen kunnen bewegen, rennen, springen en schreeuwen.
Het lijkt een open deur, maar als je deze dingen langsloopt, merk je dat ze niet veel geld hoeven te kosten. Natuurlijk is biologisch eten duurder dan normaal, maar de eerste besparing bereik je door ongezonde vette happen, snoep en frisdranken gewoon niet aan te schaffen. Gezonder en goedkoper. De liefde is gratis en de eigen plek een kwestie van sfeer. De boeken komen uit de bieb en ga zo maar door.

Schuldgevoel kompenseren

In de praktijk blijkt dat schuldgevoel over materiële zaken zelden terecht is. Wel blijken sommige ouders zich verdrietig te voelen over bijvoorbeeld een scheiding. Zij voelen zich schuldig door het verdriet waarmee de kinderen ongewild ook te maken kregen. Dit schuldgevoel wordt gekompenseerd met de aanschaf van mooie dingen. Het blijkt dat ouders diep in hun hart voelen dat hier iets niet klopt. Vandaar dat ouders er in slagen zich schuldig te voelen van te weinig (op het gebied van tijd, aandacht, geduld) en om dit te kompenseren door aan te verwennen te slaan. Om hierin een balans te vinden is tijd nodig, om na te denken, te praten en misschien dingen te veranderen.

Eigenlijk draait met het kinderen nooit om geld. Wat kinderen enorm op prijs stellen is openheid. Als er sprake is van en kleiner budget dan voorheen kan dit heel goed met kinderen besproken worden. Aan hen kan worden gevraagd zelf dingen te bedenken die bijdragen aan het kloppend krijgen van de begroting. Kinderen zijn van nature loyaal. Ze voelen dat er zorgen zijn en willen dolgraag een steentje bijdragen.
Van verschillende kanten hoorde ik voorbeelden van hartverwarmende kindersolidariteit. Het praten over geldzorgen, of over de wens de overvloed een beetje in te dammen kan het kontakt tussen ouders en kinderen verbeteren.

-

Marieke Henselmans heeft drie kinderen, werkt als hulpverlener en journalist en schrijft in het blad 'Genoeg'. over konsuminderen met kinderen. Ze geeft er ook lezingen en kursussen over, via de stichting Zuinigheid met Stijl.

Steun de kampagne rond de Niet-Winkeldag!
Giro 753665 van Omslag in Sint-Michielsgestel.

menu | dDH