Kijkdoos

Fun zonder shoppen

Jongeren in Hilversum markeerden in het centrum een 'koopvrije zone'. Daar vertoonden jongleurs hun kunsten en konden omstanders genieten van de 'Niet-Winkel-blues'.

Gratis? Daar zit wat achter!

Zo'n tien jongeren hadden een kraampje ingericht, waar ze van alles gratis weggaven. Dat was hun manier om te protesteren tegen de consumptiecultuur waar alles om geld draait.

,,Niet iedereen begreep het'', vertelt Jan Sikon van Dwars. Het kostte moeite om alles kwijt te raken. Misschien zou het makkelijker gegaan zijn als de Bossche jongeren alles voor geld hadden verkocht. ,,Want nu vertrouwden sommige mensen het niet, bang dat er een addertje onder het gras zat''.

Rust eens uit!

Het aanbod is zo groot, dat veel mensen noodgedwongen twee of drie dingen tegelijk moeten doen (eten, tv-kijken, een telefoongesprek voeren...).
'Neem eens een momentje rust' is daarom bij veel Niet-Winkeldagacties de boodschap. Vorig jaar namen Sinterklaas en Zwarte Piet deel aan de Niet-Winkeldagactie in Amersfoort. De Sint, vermoeid van het vele winkelen, maakte dankbaar gebruik van de geboden mogelijkheid om af en toe even uit te rusten in de behaaglijke zithoek, die in het centrum van de stad voor dat doel was neergezet. Gezeten op zijn 'rustbank' deed Sinterklaas een oproep aan het toegestroomde publiek om toch vooral degelijke en duurzame cadeautjes te vragen.

Onthaastingsbank

In Bilthoven had de Milieugroep een prachtige huiskamer ingericht in winkelcentrum De Kwinkelier. De huiskamer was opgetuigd met leuzen en slogans. Er waren prikborden met consumindertips. Nadat de regen was gestopt bood het tafereel een levendige aanblik.
In Delft werd vorig jaar de 'Onthaastingsbank' door de binnenstad gesjouwd. Dat veroorzaakte veel hilariteit. Vijftien Niet-Winkelaars zorgden voor een groot festijn op de Markt en het optreden van smartlappenkoor De Vitriola's was hartverscheurend.

Koningin op een bakfiets

Niet-Winkelaars in Den Haag beeldden die rust wel heel origineel uit. Medewerkers van Emmaus Den Haag hadden op een bakfiets een complete huiskamer ingericht, met een luxe fauteuil, een gezellig tafeltje met een kleedje en een vaas bloemen, opgefleurd met ballonnen en een paar grote Niet-Winkeldagposters. Judith Lorand, geschminkt met blozend rode wangetjes en uitgedost met een prachtige hoed, had plaatsgenomen in de fauteuil en liet zich de hele middag als een koningin door de Haagse binnenstad rondrijden. Haar geglimlach en gewuif leidde tot soortgelijke reacties van de mensen op straat. ,,Het was fantastisch, verbluffend'', zo liet ze na afloop weten. ,,We hebben echt heel veel mensen bereikt. Velen vroegen spontaan om informatie en veel mensen hadden al over de Niet-Winkeldag gelezen of op de radio gehoord. De 'stoet' werd begeleid door anderen die strooifolders en 'gelukdoosjes' uitdeelden, met daarin een klavertje-vier bolletje.

'Wat doen die mensen raar!'

Niet-Winkelaars in Gouda trokken vorig jaar door de binnenstad met een afgeladen winkelwagentje. Borden verklaarden waar het om ging: werk harder, werk langer, verdien meer, consumeer-meer-meer. De kibbelende vrouwen die luidkeels verkondigden wat ze nog allemaal wilden kopen, trokken veel aandacht, evenals de heer met reuze-creditcard, die klaagde dat hij dat allemaal moest betalen. Alle voorbijgangers keken naar hen. Zij kregen desgevraagd een pamflet, een cadeau-vrijstellingscertificaat of een Consuminderkrant. De koopgrage vrouwen waren trouwens wel schor geworden.

Amazing Discovery

In Nijmegen voerden drie jongeren een Amazing Discovery Show op, een parodie op hetgeen 's nachts te zien is op de commerci¨le tv-zenders. Ze verkochten Niets, Lucht en Liefde. De voorbijgangers begrepen het direct. Er was veel publiek, hoewel sommige mensen bang waren te blijven kijken, omdat ze vreesden in het theater betrokken te worden. De reacties waren doorgaans ge‹nteresseerd en positief, vertelt Martijn Bakker uit Nijmegen.
Elders in Nijmegen liepen twee rare typetjes rond. Guus Geurts uit Nijmegen zag het: ,,Ze zagen er fantastisch uit. Een beetje chique vrouw, gehuld in tijgerjas en met een grote pruik op, liep onrustig roepend en schreeuwend door de winkelende menigte: 'Ik wil meer. Ik moet nog meer kopen. Mensen koop meer, kopen maakt gelukkig'. Een eindje verderop liep een man, ook met een opvallende pruik op en een raar brilletje, en een voortdurend piepende mobiele telefoon. De twee trokken veel bekijks en vielen ook goed op in de massa. Het was leuk om te zien''. De 'typetjes' genoten zo van hun act, dat ze er een paar uur mee zijn doorgegaan.
In Roermond spoedden vier 'ratten', onderling communicerend met mobiele telefoons, zich door de winkelstraten. In hun 'rat-race' duwden ze volgeladen winkelwagentjes voort en eentje was intussen ook nog druk in de weer op zijn laptop-computer. Sommige passanten reageerden geschrokken, maar de meeste mensen moesten er erg om lachen.